Antykwariat Numizmatyczny - Michał Niemczyk
Auction 21 26 Oct 2019
View prices realized
► Sale information
Find similar lots
Stephan Batory
POLSKA/ POLAND/ POLEN/ POLOGNE / LITHUANIA/ LITAUEN
Stefan Batory. Ducat (Dukaten) 1585, Ryga - UNIQUE R8?
Aw.: Popiersie króla w koronie i zbroi. W otoku: STEPHA D G REX PO D LRw.: Wielki herb miasta Rygi, brama miejska strzeżona przez dwa lwy. Nad bramą mały herb miasta - skrzyżowane klucze, pomiędzy nimi krzyż. W świetle bramy głowa lwa. Legendę rozpoczyna znak menniczy lilia (Herman Wulf).W otoku: MO NO AVREA CIVITATIS RI 85W połowie XVI wieku rozpoczął się upadek państwa Zakonu Kawalerów Mieczowych w Inflantach. W 1561 roku Stany Inflanckie poddały się Polsce. Wejściu całości ziem państwa inflanckiego do Korony Polskiej sprzeciwiła się Moskwa, Szwecja i Dania. Przez kilkadziesiąt lat trwały działania wojenne. Ich następstwem było utworzenie księstwa Kurlandii i Semigalii oraz podział pozostałości państwa pomiędzy poszczególne kraje. Tereny dzisiejszej Estonii i Łotwy wraz z miastem Rewal znalazły się w rękach Szwecji, biskupstwo Dorpatu poddało się Danii. Formalnie pozostała część Inflant przypadła Koronie Polskiej, na co nie zgadzało się państwo moskiewskie. Przez prawie dwadzieścia lat trwała wojna pomiędzy Moskwą a Wielkim Księstwem Litewskim i Polską. Likwidacji uległo też arcybiskupstwo ryskie, natomiast sama Ryga na mocy układu z królem Zygmuntem Augustem z 1569 roku, znalazła się pod opieką Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zawarte wtedy porozumienie z Zygmuntem Augustem przewidywało, że jeszcze przez dwadzieścia lat miasto Ryga wraz z przyległościami będzie wolnym miastem. Zagrożenie ze strony Iwana Groźnego sprawiło, że rada miasta Rygi wystąpiła z aktem poddania się Koronie Polskiej i 15 stycznia 1581 roku Stefan Batory podpisał akt przyjęcia Rygi pod swoją opiekę. Po pokonaniu kontratakujących wojsk Iwana Groźnego, Stefan Batory uroczyście wjechał do miasta przyjmując hołd od mieszczan. Przywilej królewski z 1582 roku potwierdzał dawne prawa i przywileje miasta, w tym prawo bicia monety, a ponadto zezwalał na wybijanie monety złotej.Już w 1581 roku Ryga, na mocy dawnych praw, przystąpiła do wybijania monet z portretem króla Stefana Batorego. Monety w mennicy w Rydze wybijano według stopy monetarnej obowiązującej w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim. W 1584 roku zorganizowano w Rydze mennicę złotą i przystąpiono do bicia dukatów. Wybijano je w niewielkich nakładach w latach 1584 i 1585.Dukaty z 1585 roku występują w dwóch odmianach napisowych: z nazwą Polski wyrażaną w napisie skrótem: P i PO. Obie odmiany, także rocznik 1584, są ekstremalnie rzadkie. Opisywana odmiana dukata z 1585 roku znajduje się tylko w zbiorach wiedeńskich. Jest to zatem drugi ujawniony egzemplarz tej odmiany, dodatkowo w lepszym stanie zachowania, a jedyny na rynku numizmatycznym. W podręczniku J. Tyszkiewicza wyceniony był na 1500 marek w złocie i zaopatrzony dodatkowo w znak zapytania, co było wskazówką dla ówczesnych kolekcjonerów, że monety takiej autor podręcznika w handlu nie spotkał.Kopicki 8101; Gerbaszewski 2; Dutkowski, Złoto Jagiellonów 149; Friedberg 4; Kaleniecki (-); Tyszkiewicz 1500(?)
Waga/Weight: 3,51 g Au Metal: Średnica/diameter: 22 mm
Stan zachowania/condition: 3 (VF)
POLSKA/ POLAND/ POLEN/ POLOGNE / LITHUANIA/ LITAUEN
Stefan Batory. Ducat (Dukaten) 1585, Ryga - UNIQUE R8?
Aw.: Popiersie króla w koronie i zbroi. W otoku: STEPHA D G REX PO D LRw.: Wielki herb miasta Rygi, brama miejska strzeżona przez dwa lwy. Nad bramą mały herb miasta - skrzyżowane klucze, pomiędzy nimi krzyż. W świetle bramy głowa lwa. Legendę rozpoczyna znak menniczy lilia (Herman Wulf).W otoku: MO NO AVREA CIVITATIS RI 85W połowie XVI wieku rozpoczął się upadek państwa Zakonu Kawalerów Mieczowych w Inflantach. W 1561 roku Stany Inflanckie poddały się Polsce. Wejściu całości ziem państwa inflanckiego do Korony Polskiej sprzeciwiła się Moskwa, Szwecja i Dania. Przez kilkadziesiąt lat trwały działania wojenne. Ich następstwem było utworzenie księstwa Kurlandii i Semigalii oraz podział pozostałości państwa pomiędzy poszczególne kraje. Tereny dzisiejszej Estonii i Łotwy wraz z miastem Rewal znalazły się w rękach Szwecji, biskupstwo Dorpatu poddało się Danii. Formalnie pozostała część Inflant przypadła Koronie Polskiej, na co nie zgadzało się państwo moskiewskie. Przez prawie dwadzieścia lat trwała wojna pomiędzy Moskwą a Wielkim Księstwem Litewskim i Polską. Likwidacji uległo też arcybiskupstwo ryskie, natomiast sama Ryga na mocy układu z królem Zygmuntem Augustem z 1569 roku, znalazła się pod opieką Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zawarte wtedy porozumienie z Zygmuntem Augustem przewidywało, że jeszcze przez dwadzieścia lat miasto Ryga wraz z przyległościami będzie wolnym miastem. Zagrożenie ze strony Iwana Groźnego sprawiło, że rada miasta Rygi wystąpiła z aktem poddania się Koronie Polskiej i 15 stycznia 1581 roku Stefan Batory podpisał akt przyjęcia Rygi pod swoją opiekę. Po pokonaniu kontratakujących wojsk Iwana Groźnego, Stefan Batory uroczyście wjechał do miasta przyjmując hołd od mieszczan. Przywilej królewski z 1582 roku potwierdzał dawne prawa i przywileje miasta, w tym prawo bicia monety, a ponadto zezwalał na wybijanie monety złotej.Już w 1581 roku Ryga, na mocy dawnych praw, przystąpiła do wybijania monet z portretem króla Stefana Batorego. Monety w mennicy w Rydze wybijano według stopy monetarnej obowiązującej w Królestwie Polskim i Wielkim Księstwie Litewskim. W 1584 roku zorganizowano w Rydze mennicę złotą i przystąpiono do bicia dukatów. Wybijano je w niewielkich nakładach w latach 1584 i 1585.Dukaty z 1585 roku występują w dwóch odmianach napisowych: z nazwą Polski wyrażaną w napisie skrótem: P i PO. Obie odmiany, także rocznik 1584, są ekstremalnie rzadkie. Opisywana odmiana dukata z 1585 roku znajduje się tylko w zbiorach wiedeńskich. Jest to zatem drugi ujawniony egzemplarz tej odmiany, dodatkowo w lepszym stanie zachowania, a jedyny na rynku numizmatycznym. W podręczniku J. Tyszkiewicza wyceniony był na 1500 marek w złocie i zaopatrzony dodatkowo w znak zapytania, co było wskazówką dla ówczesnych kolekcjonerów, że monety takiej autor podręcznika w handlu nie spotkał.Kopicki 8101; Gerbaszewski 2; Dutkowski, Złoto Jagiellonów 149; Friedberg 4; Kaleniecki (-); Tyszkiewicz 1500(?)
Waga/Weight: 3,51 g Au Metal: Średnica/diameter: 22 mm
Stan zachowania/condition: 3 (VF)