Watch List notes:

Jan III Sobieski (1674–1696), Medal na pamiątkę koronacji pary królewskiej, 1676, autorstwa Jana Höhna młodszego, Gdańsk; Aw: Popiersia Jana III i Marii Kazimiery w prawo, na odcięciu ramienia Jana sygnatura I•H; Rw: Ukoronowane drzewo palmowe, na pniu IOANNES REX / MARIA REGINA, o pień oparty skrzydlaty Amor, u góry promieniste słońce z wyobrażeniem twarzy, w tle panorama Krakowa ze wzgórzem wawelskim, na dole w kartuszu CORONATI / 2 • FEB • 1676, u góry CRESCANT CUM PALMIS NOMINA; Chełmiński 971, H-Cz. 5941 (R4), Mikocki 1795, Raczyński 207, ZKW Medale 96; złoto, 47.2 mm, 52.06 g; niewielkie uderzenie przy krawędzi, piękny i rzadki, bardzo ładnie zachowany. Gdańszczanin Jan Höhn młodszy, uczeń własnego ojca, Jana Höhna starszego, zyskał uznanie jako wykonawca stempli monet i medali. Najlepszym tego dowodem było stanowisko nadwornego medaliera dworu pruskiego, które pełnił od 8 marca 1678 roku. Zanim to jednak nastąpiło, artysta wykonał stemple do wybicia medalu koronacyjnego pary królewskiej, Jana III i Marii Kazimiery, który dodatkowo sławi, znaną z przekazów, bliskość pary królewskiej. Na awersie, wyraźnie antykizowane popiersie króla w wieńcu laurowym i w karacenie z paszczą lwa kontrastuje z popiersiem królowej w sukni. Na rewersie, w centralnym miejscu, widać palmę pod koroną. Roślina ta od czasów starożytnych łączona była ze słońcem z powodu liści, które przypominały rozchodzące się na wszystkie strony promienie słońca. Z tej przyczyny stała się drzewem królewskim, oznaczającym chwałę i nieśmiertelność. W przypadku tego medalu symbolika obejmuje parę królewską, co potwierdza napis na pniu drzewa. Dodatkowo, palma bez względu na to, jaki ciężar przygniecie jej liście, będzie rosnąć, co potwierdzali już pisarze antyczni. Ze wzrostem wiąże się również inskrypcja otokowa, która w tłumaczeniu brzmi „Niech rosną z palmami imiona". Całość składa się na przekaz, że królewskie małżeństwo, mimo brzemienia korony, nie spocznie w działaniach na rzecz wzrostu potęgi i chwały Rzeczypospolitej, a ich imiona będą wzrastać w sławie, niepomne na przeciwności. Warto także zwrócić uwagę na kwiaty wokół pnia, które w języku symboliki znaczą witalność, bardzo przydatną w małżeństwie. Widoczna panorama przedstawia Kraków, gdzie para została koronowana, zaś słońce nad nim symbolizuje króla-słońce, który opromienia swą łaską Kraków i całe ziemie Rzeczypospolitej.

Grade: XF

Estimate: 40323 EUR