Watch List notes:

Dwudukat, 1664, mennica Toruń; Aw: Popiersie króla w pr...

miasto Toruń, Dwudukat, 1664, mennica Toruń; Aw: Popiersie króla w prawo, IOAN CAS D G R POL & SVE M D L R P; Rw: Herb Torunia, po bokach data 16 - 64 i inicjały HD - L (Hansa Dawida Lauera, mincerza i wardajna mennicy), MONETA NOVA AVREA CI THORVNEN; CNCT 1573 (R5), Fr. 59, H-Cz. 2270 (R4), Kaleniecki s. 446, Kop. 8362 (R6), Kurp. (1649–1696) 1072 (R5), Tyszkiewicz 60 mk; złoto, 6.63 g; wybity lekko zużytymi stemplami, minimalnie gięty, ale rzadki i ładnie zachowany.
W 1650 roku sejm uchwalił nową, wielką reformę monetarną, która zmieniła stopę menniczą i dotychczasową wagę grzywny krakowskiej. Grzywna podniesiona została ze 197 na ponad 201 g. Chodziło o to, by z grzywny wybijano nie jak dotąd 6 7/8 talarów, tylko pełne 7 sztuk. Sejm uważał również, że ze względu na zaprzestanie produkcji monety drobnej w mennicach koronnych, kraj zalewa małowartościowa moneta zagraniczna, zezwolił więc na bicie groszy, trojaków, szóstaków oraz ortów. Stopa mennicza przypominała najlepsze czasy Zygmunta Starego, monety bowiem miały mieć bardzo wysoką próbę srebra. Mennica toruńska stosowała się do tej stopy do roku 1654, kiedy to, idąc śladem Gdańska, obniżyła ilość srebra w monetach.
Niedługo potem, w wyniku najazdu i okupacji Torunia (1655–1659), mennica znalazła się w rękach króla szwedzkiego. Po odebraniu miasta przez wojska polskie (z początkiem 1659 roku) mennica wróciła w ręce rady miejskiej. Gdańsk i Toruń zerwały otwarcie unię monetarną i emitowały monety o innej wartości niż w koronie.
Bite w latach 1660–1668 (z wyłączeniem roku 1661) dwudukaty toruńskie zawierają inicjały HDL (Hans Dawid Lauer) i HS (Henryk Sievert, dzierżawca mennicy od roku 1668).
Hans Dawid Lauer pochodził z mincerskiej rodziny z Norymbergi. W 1639 roku został mistrzem w tamtejszej mennicy. Poróżnił się jednak z radą miasta i wyjechał szukać nowego stanowiska. Tym sposobem został w 1649 zarządcą mennicy w Toruniu, którą kierował niemal przez cały okres rządów Jana Kazimierza, z wyłączeniem czasów okupacji i lat 1653–1655, kiedy to na wybijanych monetach znajdujemy inicjały HIL (Hans Jakub Lauer, brat Hansa Dawida).

Grade: XF

Estimate: 10989 EUR