Watch List notes:

Tomaszowska Fabryka Sztucznego Jedwabiu, 20x 120 zł

Najwyższy nominał emisji - akcja na 2400 złotych z 1936 roku.
Przedmiotem działania Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu, była produkcja przędzy i jedwabiu sztucznego. Akcje były notowane na giełdzie od 1921r. W 1938r akcje zostały przestemplowane ze 120 na 150 zł wartości nominalnej, o czym świadczą pieczęcie.
Spółka powstała w 1911 roku. Jej pierwsza nazwa brzmiała: TOWARZYSTWO AKCYJNE TOMASZOWSKIEJ FABRYKI SZTUCZNEGO JEDWABIU. Do życia firmę powołali Stanisław Landau oraz Feliks i Aleksandra Landsbergowie, we współpracy z belgijską firmą FABRIQUE DE SOIE ARTIFICIELLE DE TUBIZE.Około 1920 roku zmieniono nazwę na TOMASZOWSKA FABRYKA SZTUCZNEGO JEDWABIU, SPÓŁKA AKCYJNA.
Była pierwszym i największym chyba w kraju producentem włókien sztucznych. Przy założeniu Spółki kapitał zakładowy wynosił 1.125.000 rubli, podzielony był na 4.500 akcji po 250 rubli każda. W 1920 roku przewalutowano kapitał na marki polskie i wyniósł on 11.250.000 marek polskich w akcjach po 2500 marek. II emisja akcji podwyższyła ich ilość do 20.800 sztuk akcji. Przy III emisji akcji wyemitowanej w 1921 roku ilość akcji zastało podwyższona do 41.600 akcji, a kapitał podwyższono o 52.000.000 marek polskich. Rok później drogą IV emisji kapitał spółki został podwyższony do 416.000.000 Mkp. W tym samym roku kapitał został zmieniony jeszcze raz poprzez przewartościowanie majątku. Zwiększono ilość akcji do 499.200 o wartości nominalnej 2.500 Mkp.
W roku 1924 nastąpiła wymiana waluty z marek polskich na złote. Kapitał spółki został przewalutowany i wynosił wówczas 4.992.000 złotych. Podzielono go na 166.400 akcji o wartości nominalnej 30 złotych każda. Każdy akcjonariusz w ramach wyrównania otrzymał wówczas za 30 akcji po 2.500 Mkp - 1 akcję o wartości nominalnej 30 złotych. Pierwsza emisja złotowa wypuszczona została w roku 1925. Wyemitowano 333.600 sztuk akcji po 30 złotych. W 1927 roku drogą II emisji złotowej wypuszczono 150.000 sztuk akcji podwyższono kapitał spółki o 4.500.000 zł. Rok później, w 1928 r. zmieniono kapitał zakładowy drogą następnej emisji złotowej 650.000 akcji po 30 zł. Część nowej emisji wydano akcjonariuszom bezpłatnie w stosunku 1 akcja nowej emisji na każde 10 akcji I i II emisji, a cenę emisyjną pokryto z funduszu rezerwy specjalnej. Pozostałą część akcji sprzedano po 34,50 zł, dając pierwszeństwo dotychczasowym akcjonariuszom.
W roku 1929 wypuszczono następną emisję w ilości 130.000 akcji przy kapitale w wysokości 42.900.000 zł. Na emisję tych 130.000 akcji wypuszczono świadectwa tymczasowe. W 1931 r. zmniejszono kapitał do wartości 39.000.000 zł przez umorzenie całej poprzedniej emisji akcji (świadectw tymczasowych). W tym samym roku umorzono dodatkowo 90 000 akcji. W 1931 r. ustalono kapitał zakładowy na 36.300.000 zł, tj. 1.210.000 akcji po 30 zł - niewykluczone, że jest to konsekwencja podanego powyżej umorzenia 90.000 akcji. Od roku 1932 do roku 1938 czterokrotnie umorzono kolejne emisje akcji, co w sumie dało 410.000 sztuk akcji.
Każda umorzona emisja powodowała jednocześnie obniżenie kapitału zakładowego. W 1938 roku podwyższono kapitał zakładowy poprzez zmianę nominału akcji ze 120 złotych na 150 złotych.
Akcje Tomaszowskiej Fabryki Sztucznego Jedwabiu notowane były na giełdzie warszawskiej oraz na giełdach w Londynie i w Nowym Jorku. Akcje wszystkich emisji były na okaziciela. Każda akcja dawała prawo jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu. Były emitowane w odcinkach zbiorowych i pojedynczych.
Akcje emisji złotowej (którą właśnie widzimy) zostały wydrukowane przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych z Warszawy. Były to dokumenty jednokolorowe, ale bardzo dekoracyjne. Na odwrocie akcji znajduje się wyciąg ze statutu spółki. Do każdej akcji standardowo dodawano kupony, które upoważniały akcjonariuszy do otrzymania dywidendy.

Reference: Koziorowski 1751-9, Niegrzybowski IX-D-7