Watch List notes:

Władysław IV Waza, Donatywa medalowa 6-dukatowa - RZADKOŚĆ

Efektowna, dużej rzadkości donatywa czasów Władysława IV.

XVII-wieczne złoto średnicy niemal 40 mm, wagi sześciu dukatów.

Znane w zaledwie kilku egzemplarzach! W tej wadze nieobecne w dwóch największych, polskich zbiorach - Emeryka Hutten-Czapskiego i Muzeum Narodowego w Warszawie.

Jeden z pięciu egzemplarzy, jakie wystąpiły na wszystkich powojennych aukcjach (dwa z kolekcji Chełmińskiego (jeden z polerowanym tłem, drugi z wygrawerowaną cyfrą), jeden z puncą (jubilerską?) i wadą za portretem z aukcji Gornego (później Künker 233, rok 2013), jeden z aukcji Höhn i niniejsza sztuka). W zbiorach muzealnych obecna tylko w Ermitażu i Ossolineum.

Wybita stemplami półtalara medalowego. Późna odbitka, z widocznymi już śladami korozji stempla i jego poprawiania.

Autorem stempli z majestatycznymi portretami króla był słynny, gdański medalier Jan Höhn starszy. Przygotował on dwa komplety stempli do półtalarów, różniące się portretem władcy i krojem tarczy (owalna / prosta). Powstały one w pierwszych latach panowania Władysława, a ich emisję wiąże się z jego koronacją. Niniejsza donatywa to typ z tarczą herbową prostą, bez daty i inicjałów.

Władysław IV Waza, podobnie jak jego ojciec - Zygmunt III, doskonale rozumiał prestiż i siłę przekazu miały duże emisje monetarne, medalowe. Już jako książę zlecał on wykonanie medali, którymi obdarowywał dwory podczas swoich podróży, szykując grunt pod nadchodzącą elekcję. Sytuacja ta nie zmieniła się, gdy wstąpił na tron Polski i Litwy. Z jego czasów pozostały do dziś jednostkowe egzemplarze talarów z legendą 'Honor Virtutis Praemium', serii koronacyjnej, czy właśnie talarów medalowych i ich złotych odbitek.

Egzemplarz z 1. aukcji Spink & Son Zürich z 1979 roku (pozycja 294). W komplecie zachowane również etykiety opisowe dwóch dawnych, wcześniejszych zbiorów - okrągłe, charakterystyczne dla kolekcji angielskich.

Na obydwu etykietach, jak i w katalogu aukcyjnym z roku 1979 stan zachowania oceniono na XF, czyli polski stan 2, a trzeba wziąć pod uwagę, że to ocena według starych, rygorystycznych norm rynku anglosaskiego. I my obecnie podtrzymujemy niniejszą ocenę stanu.

Bardzo ładna sztuka.

Zdecydowanie polecamy.

Złoto, średnica 37.5 mm, waga 21.24 g.

Awers: popiersie Władysława IV w ozdobnej zbroi, z koronką pod szyją i Orderem Złotego Runa, zwrócone w prawo. W otoku:
VLADISLAVS IIII D G REX POL M DUX LITV RUSS

Rewers: ukoronowana, pięciopolowa tarcza ze Snopem Wazów centralnie. Bogato zdobiona dekoracjami z owoców i liści. Umieszczona nad Orderem Złotego Runa. W otoku:
PRUS MAS SAM LIV NEC NON SVE GOT VAND HAERED REX.

Reference: Dutkowski 149 (R7), Hutten-Czapski (-), Kopicki 1465 (R8), Kupierwski 148 (R8), Kaleniecki str.222
Grade: XF

POLAND POLEN