Watch List notes:

Denar, 193, Rzym; Aw: Popiersie cesarzowej w prawo, MAN...

Manlia Scantilla (193) – żona Dydiusza Julianusa, Denar, 193, Rzym; Aw: Popiersie cesarzowej w prawo, MANL SCANTILLA AVG; Rw: Junona stojąca w lewo, trzymająca berło i karmiąca pawia z patery, IVNO REGINA; C. 2, RIC 7a; srebro, 20.2 mm, 2.83 g; bardzo rzadki, jedyny typ denara tej cesarzowej.
Manlia Scantilla pochodziła prawdopodobnie ze starego i zasłużonego dla Rzymu rodu Manliuszów. Jej przodkowie byli wybierani konsulami już w V w. pne. Prawdopodobnie najsłynniejszym przedstawicielem rodu był Tytus Manliusz Torkwatus, konsul z 347 roku pne. Przeszedł do historii jako zabójca swojego syna, który nie usłuchał rozkazu ojca. Od tego czasu Rzymianie używali określenia „imperia manliana", które oznaczało władzę surową i bezwzględną.
Za konsulatu innego przodka, Manliusza Makrynusa wybito, w latach 111–110 pne, dość często występującego na rynku numizmatycznym denara, z głową Romy w prawo i Wiktorią w Trydze (Crawford 299).
Manlia Scantilla była najpewniej pierwszą i jedyną żoną Dydiusza Juliana, człowieka, który został cesarzem w kuriozalnych okolicznościach. Po zabójstwie Pertynaksa rozpasani pretorianie urządzili swoisty przetarg na urząd cesarza. Stanęli do niego dwaj senatorzy: Flawiusz Sulpicjan i Dydiusz Julian. Większe „donativum" – po 25.000 sestercji dla każdego, zaoferował ten drugi, obwołany wkrótce władcą imperium.
Manlia wiernie stała przy mężu, nie była chyba jednak zadowolona z wyboru Dydiusza. Przeczuwała bowiem, czym to może się skończyć. Miała rację, albowiem ani lud rzymski ani senat nie zaakceptowali wyboru pretorianów. Gdy tylko dowiedziano się o buncie legionów w prowincjach, niechęć do cesarza nasiliła się.
Pierwszego czerwca, a więc po trzech miesiącach, senat odebrał władzę Dydiuszowi, który został zabity w pałacu. Jego ciało wydano Manlii, która pogrzebała męża w grobowcu rodzinnym. Sama zaś zniknęła z kart historii.

Grade: VF+

Estimate: 659 EUR