Ludwig I of Hungary, Goldgulden Buda - NGC MS63

Węgierski, złoty goldgulden emitowany przez pochodzącego z rodu Andegawenów, późniejszego króla Polski.

Traktat z 1338 roku pomiędzy ojcem Ludwika, a królem Kazimierzem III Wielkim, wujem Ludwika ze strony matki, potwierdził prawo Ludwika do odziedziczenia Królestwa Polskiego, gdyby jego wujek zmarł bez syna. W zamian Ludwik był zobowiązany do pomocy wujowi w ponownym zajęciu ziem utraconych przez Polskę w poprzednich dziesięcioleciach. Nosił tytuł księcia Siedmiogrodu w latach 1339-1342, ale nie zarządzał nigdy tą prowincją.

Ludwik Węgierski był królem Polski w latach 1370-1382, został koronowany w 1370 roku po śmierci Kazimierza III Wielkiego.

W wyniku tego, że Ludwik nie miał synów, chciał, aby poddani uznali prawo jego córek do dziedziczenia po nim zarówno na Węgrzech, jak i w Polsce. W tym celu wydał w 1374 roku tzw. przywilej koszycki (obecnie Koszyce na Słowacji), określający swobody polskiej szlachty. Jego rządy w Polsce nie cieszyły dzięki temu zbytnią popularnością.

Piękna moneta, która zachwyca swoją prezencją.

Awers: lilia florencka

LODOVICI REX

Rewers: stojący święty Jan

S IOHANNES B

Średnica 21 mm, waga 3.53 g

Jedną z ozdób XI Aukcji stanowi floren Ludwika Węgierskiego – moneta wybitna ze względu na stan zachowania (MS 63), ale również wyróżniająca się ze względu na kontekst historyczny. Przyjrzyjmy się jej nieco dokładniej. Zacznijmy od nazwy – floren czy dukat? (W opisach aukcyjnych pojawiają się obydwie te nazwy). Floren w ścisłym tego słowa znaczeniu to złota moneta o wadze ok. 3,5 g wybijana od połowy XIII wieku we Florencji. Z kolei dukat to złota moneta bita od drugiej połowy XIII wieku w Wenecji. Obydwie stały się pieniądzem międzynarodowym. W niektórych krajach ich prestiż był tak znaczny, że wszystkie złote monety nazywano „florenami" lub „dukatami". Akurat w Europie Środkowo-Wschodniej w XIV wieku złote monety nazywano florenami. A więc tu sprawę mamy rozstrzygniętą – nie dukat, lecz floren. Myśląc o złotym mennictwie polskiego średniowiecza od razu przychodzi nam na myśl floren Władysława Łokietka i ... często na tym kończy się nasza refleksja. Błąd! Aż tak ubogie nasze złote średniowiecze nie jest. Wypadałoby tu wspomnieć np. o złotej monecie Aleksandra Jagiellończyka (nie zachowanej niestety do naszych czasów) i o dość bogatym złotym mennictwie związanym z Polską: o złotym brakteacie Władysława Laskonogiego (XIII w.), czy o złotych monetach śląskich – florenach świdnickich Bolka II i legnickich Wacława II (XIV w.). Związany z Polską jest oczywiście również widoczny niżej floren Ludwika Andegaweńskiego, który oprócz tego, że był królem Węgier, był też królem Polski (1370-1382). Złote floreny pojawiły się na Węgrzech w roku 1325 wraz z Karolem I Robertem z dynastii andegaweńskiej, który przejął tron po wygasłej dynastii Arpadów. Były to naśladownictwa złotych monet Florencji. Naśladowano zarówno rysunek, jak i stopę menniczą. Na awersie posiadały one kwiat lilii i gotycki napis z imieniem monarchy, a na rewersie postać św. Jana Chrzciciela (którego łatwo można rozpoznać po „kosmatym" płaszczu ze skóry wielbłądziej) w nimbie, z laską zakończoną krzyżem w lewej dłoni oraz napis otokowy z imieniem świętego. Ludwik Andegaweński, syn i następca Karola I Roberta, kontynuował zapoczątkowane przez ojca złote emisje. Floren z lilią nie był jednak jedynym typem złotej monety Ludwika. Wkrótce pojawiły się monety z wyobrażeniem św. Ładysława, które miały stać się podstawowym wzorem dla florenów węgierskich, m.in. za czasów Władysława Warneńczyka (a więc znów mennictwo związane z Polską). Jak widzimy we florenie Ludwika Andegaweńskiego z lilią ogniskują się różne tematy numizmatyczne, które mogą stać się podstawą budowy niezwykle interesujących kolekcji.

Gold POLISH COINS Poland Polish Medieval Poland