Sigismund II August, Groschen Tykocin 1567 - NGC MS61 - L/LI

Rare Lithuanian groschen of Sigismund II Augustus.

Rare coim in such excellent condition.

A true Top Pop. The only coin with the highest grade in NGC's population report.

Rzadszy grosz litewski na stopę polską Zygmunta II Augusta.

Emisja tykocińska, która w dawnej literaturze przypisywana jest mennicy w Wilnie.

Wczesna odmiana z portretem króla z brodą z dwoma szpicami.

Drugi rocznik tykocińskich groszy.

Pięknie zachowana moneta z obustronnie zachowanym menniczym połyskiem.

Bardzo dobry detal, szczególnie jak na ten typ emisji.

Jedyna sztuka z najwyższą notą w rejestrze NGC.

Pozycja rzadka w tak znakomitym stanie zachowania.

Obok denarów, szelągów, półgroszy, groszy, trojaków, szóstaków i dukatów, w czasach Zygmunta Augusta pojawiły się nowe gatunki pieniądza: obole, dwudenary, dwugrosze, czworaki (4 grosze), półkopki (30 groszy). Cały czas obowiązywał podział na mennictwo koronne i litewskie: 4 grosze litewskie były równe 5 groszom polskim. Dodatkowo, w obiegu pieniężnym pojawiły się kontrasygnowane srebrne dukaty i półdukaty hiszpańskie, co wiązało się ze zwrotem przez władcę Hiszpanii Filipa II długu – tzw. „sum neapolitańskich". W okresie panowania Zygmunta Augusta pracowały jedynie mennice w Wilnie – gdzie bito monety na stopę litewską oraz polską – oraz w Gdańsku. Do mennictwa Zygmunta Augusta zalicza się również emisje prowizorycznej mennicy uruchomionej w sierpniu 1572 na zamku w Dalholm, bijącej niepełnowartościowe monety należące do inflanckiego systemu monetarnego. Była to jednorazowa akcja, mająca na celu opłacenie żołnierzy stacjonujących w Parnawie. Ściśle rzecz biorąc emisje te powinny być zaliczane do okresu bezkrólewia (Zygmunt August zmarł 7 lipca).

W czasach Zygmunta Augusta grosze na stopę polską emitowano w dwóch mennicach i w trzech standardach. Łatwo je odróżnić od groszy bitych na stopę litewską. Na awersie oprócz napisu otokowego posiadają one bowiem poziomy napis w dwóch wierszach pod portretem królewskim, na rewersie zaś mają umieszczony monogram królewski „SA" pod mitrą wielkoksiążęcą. W latach 1546-1548 były bite przez mennicę wileńską ze srebra VI-łutowego. Ważyły one średnio 2,059 g i zawierały 0,772 g czystego kruszcu. Z kolei w roku 1566 mennica tykocińska wyemitowała serię groszy na stopę polską o średniej wadze 1,98 g i zawartości czystego srebra 0,68 g. Zostały one wybite ze srebra próby V ½ łuta. Zaś w latach 1566-1568 mennica litewska w Wilnie wybiła grosze również ze srebra o próbie V ½, ale nieco cięższe, o wadze 2,059 g i zawartości czystego kruszcu na poziomie 0,71 g. Jak już wspomniano, na awersie posiadają one portret króla, napis otokowy oraz napis poziomy. Na rewersie – Pogoń, napis otokowy, monogram króla „SA", Kolumny Giedymina oraz (niektóre odmiany) datę pod Pogonią. Emisje tykocińskie odróżniają się umieszczonym dodatkowo na rewersie herbem Jastrzębiec. Grosze na stopę litewską bito w mennicy wileńskiej w latach 1545-1546 (próba VI, średnia waga 2,54 g, zawartość czystego srebra 0,955 g) oraz w roku 1559 (próba V ½, waga 2,525 g, srebro – 0,868 g). Na awersie omawianych monet widnieje portret króla oraz napis otokowy, na rewersie – Pogoń, napis otokowy oraz Kolumny Giedymina (u dołu w otoku). Istnieją dwa znane egzemplarze groszy bitych w roku 1566 w mennicy tykocińskiej na stopę litewską. Niska waga jednego z nich (2,27 g) skłoniła badaczy (A. Białkowski, T. Szweycer) do wyciągnięcia wniosku iż posiadały one zaniżoną ilość srebra w porównaniu z emisjami wileńskimi.

Poland Lithuania POLISH COINS Poland Poland 1506-1795 Poland Polen Lithuania