Sigismund III Vasa, 1/4 Thaler Bromberg 1622 - PRVS M

Variety with a bust with a scarf of the first type, ending of the obverse legend PRVS M and the legend of the reverse NEC N SV.

Coin is similar to the BD22-III-12 variety distinguished in the Shatalin catalogue, but differs in the base of the crown, the obverse and reverse legends, and the ornaments at the coat of arms on the reverse are the same as in this variety.

Odmiana z popiersiem z szarfą typu pierwszego, końcówką legendy awersu PRVS M oraz legendą rewersu NEC N SV.

Moneta podobna do wariantu BD22-III-12 wyróżnionego w katalogu Shatalina, jednak różni się podstawą korony, legendy awersu i rewersu oraz ornamenty przy tarczy herbowej na rewersie są takie same jak w tym wariancie.

Tłem historii monetarnej Rzeczypospolitej w czasach panowania Zygmunta Wazy był postępujący kryzys pieniężny wywołany sytuacją w Niemczech i napływem do Polski spodlonej monety niemieckiej. Początkowo stopę menniczą określała ordynacja Stefana Batorego z 1580 roku. W sytuacji pogłębiającego się kryzysu, w 1601 roku podjęto decyzję o podniesieniu stopy menniczej, czyli dewaluacji nominałów znajdujących się w obiegu. W kolejnych latach pojawiły się następne akty prawne obniżające zawartość srebra w poszczególnych nominałach. Spośród nich najważniejsza była ordynacja z roku 1623. Wprowadzała ona stabilny system monetarny, oparty na systemie pieniężnym cesarstwa. W czasie panowania Zygmunta III w Rzeczypospolitej pojawiły się nowe nominały – trzykrucierzówki, półtoraki i orty. Z kolei w roku 1621 w mennicy bydgoskiej wybito najwyższy nominał w historii polskiego pieniądza – studukatówkę. Było to ukoronowanie intensywnej emisji monet złotych za czasów Zygmunta III. W tym okresie pracowały mennice koronne (Olkusz, Wschowa, Poznań, Malbork, Bydgoszcz, Lublin, Kraków, Warszawa), litewska (Wilno), miejskie (Gdańsk, Elbląg, Toruń, Ryga, Poznań, Wschowa) oraz prywatna mennica w Łobżenicy. Monety szwedzkie Zygmunta Wazy emitowały mennice w Sztokholmie, Rewalu i Malborku. W roku 1627 podjęto decyzję o wstrzymaniu emisji monety drobnej. Decyzja ta utrzymała się w mocy do roku 1650.

Władcą, który zapoczątkował emisję ortów w Polsce był Zygmunt Waza. Pierwsze egzemplarze nowego nominału pojawiły się w Gdańsku. W roku 1608 mennica wypuściła orty próbne („emisja wstępna", „monety okazowe"), znane dziś w kilku zaledwie egzemplarzach. Wykazują one cechy bicia, nie zaś tłoczenia jak orty z następnych lat. Produkcja ortów jako monet obiegowych rozpoczęła się w roku 1609. Nazwa ort ("orth") pochodzi z języka staroniemieckiego i oznacza ćwierć. Odnosiła się ona do ówczesnej wartości monety – ¼ talara. W roku 1618 do mennicy gdańskiej, jako producent ortów dołączyła mennica koronna w Bydgoszczy. Orty były monetami okazałymi, początkowo tłoczonymi ze srebra dobrej, XIV-łutowej próby. Ważyły średnio 6,958 g i zawierały 6,089 g czystego srebra. W związku z kryzysem pieniężnym charakteryzującym znaczną część panowania Zygmunta Wazy, ordynacje mennicze trzykrotnie zmieniały standard ortów. W roku 1615 postanowiono iż mają być tłoczone ze srebra próby XIII ½, ich wagę ustalono na 6,726 g, zaś zawartość czystego kruszcu na 5,676 g. W roku następnym miała miejsce kolejna zmiana. Standard ortów znów obniżono (próba XIII, waga 6,427 g, czyste srebro 5,222 g). W roku 1621 wprowadzono ostatnią zmianę (próba XI, waga 7,207 g, czyste srebro 4,955 g).

Poland POLISH COINS Poland Poland 1506-1795 Sigismund III Vasa 1587-1632 Poland Poland Polen thaler taler Bromberg