Sigismund III Vasa, 6 Groschen Marienburg 1596 - NGC AU55

Odmiana z małym popiersiem króla. Na rewersie znak pierścień dzierżawcy mennicy Kaspra Goebla oraz znak trójkąt włoskiego mincmistrza Gracjana Gonzalo.

Pierwszy rocznik szóstaków malborskich.

Tłem historii monetarnej Rzeczypospolitej w czasach panowania Zygmunta Wazy był postępujący kryzys pieniężny wywołany sytuacją w Niemczech i napływem do Polski spodlonej monety niemieckiej. Początkowo stopę menniczą określała ordynacja Stefana Batorego z 1580 roku. W sytuacji pogłębiającego się kryzysu, w 1601 roku podjęto decyzję o podniesieniu stopy menniczej, czyli dewaluacji nominałów znajdujących się w obiegu. W kolejnych latach pojawiły się następne akty prawne obniżające zawartość srebra w poszczególnych nominałach. Spośród nich najważniejsza była ordynacja z roku 1623. Wprowadzała ona stabilny system monetarny, oparty na systemie pieniężnym cesarstwa. W czasie panowania Zygmunta III w Rzeczypospolitej pojawiły się nowe nominały – trzykrucierzówki, półtoraki i orty. Z kolei w roku 1621 w mennicy bydgoskiej wybito najwyższy nominał w historii polskiego pieniądza – studukatówkę. Było to ukoronowanie intensywnej emisji monet złotych za czasów Zygmunta III. W tym okresie pracowały mennice koronne (Olkusz, Wschowa, Poznań, Malbork, Bydgoszcz, Lublin, Kraków, Warszawa), litewska (Wilno), miejskie (Gdańsk, Elbląg, Toruń, Ryga, Poznań, Wschowa) oraz prywatna mennica w Łobżenicy. Monety szwedzkie Zygmunta Wazy emitowały mennice w Sztokholmie, Rewalu i Malborku. W roku 1627 podjęto decyzję o wstrzymaniu emisji monety drobnej. Decyzja ta utrzymała się w mocy do roku 1650.

Pierwsze emisje szóstaków koronnych Zygmunta Wazy opierały się na ordynacji menniczej Stefana Batorego z roku 1580. Były więc bite z dobrego srebra próby XIII ½ łuta, ważyły średnio 4,881 g i zawierały 4,118 czystego kruszcu. Szóstaki bito we Wschowie (1595, 1599, 1601), Lublinie (1595, 1596), Bydgoszczy (1596) i Malborku (1596, 1599-1601). Część odmian szóstaków była wzorowana na trojakach z popiersiem króla i napisem otokowym na awersie oraz z charakterystycznym rysunkiem rewersu zawierającym obok herbów i znaków menniczych napis strefowy w trzech wierszach. Dotyczy to wszystkich odmian z mennic wschowskiej i bydgoskiej oraz części odmian z mennicy lubelskiej z roku 1595. W roku 1595 w Lublinie został wypracowany nowy schemat ikonograficzny, gdzie zamiast napisu strefowego pojawił się napis otokowy, zaś w polu monety pod koroną umieszczono zestawienie herbów i znaków menniczych. Schemat ten został przyjęty również w mennicy malborskiej (szóstaki były tam tłoczone przy użyciu walcowej maszyny menniczej) oraz od roku 1623 w mennicy krakowskiej. Ordynacja Stefana Batorego z roku 1580 była podstawą emisji szóstaków koronnych do roku 1601. Produkcję tego nominału wznowiono dopiero po dwudziestoletniej przerwie (1623-1627). W tym drugim okresie były one bite w mennicy krakowskiej ze srebra próby VII ¼ łuta. Ważyły średnio 4,036 g i zawierały zaledwie 1,829 g czystego kruszcu.

Poland POLISH COINS Poland Poland 1506-1795 Sigismund III Vasa 1587-1632 Poland Poland Polen Groschen Marienburg