Sigismund III Vasa, 3 Groschen Posen 1591 - ex. Marzęta

Variety with the king's wide head, the beginning of the obverse legend of SIG III and the abbreviated date on the right side of the Lewart coat of arms.

Odmiana z szeroką głową króla, początkiem legendy awersu SIG III oraz skróconą datą po prawej stronie herbu Lewart.

Zdrowa sztuka, nadal ponadprzeciętna z fragmentarycznie połyskową powierzchnią.

Tłem historii monetarnej Rzeczypospolitej w czasach panowania Zygmunta Wazy był postępujący kryzys pieniężny wywołany sytuacją w Niemczech i napływem do Polski spodlonej monety niemieckiej. Początkowo stopę menniczą określała ordynacja Stefana Batorego z 1580 roku. W sytuacji pogłębiającego się kryzysu, w 1601 roku podjęto decyzję o podniesieniu stopy menniczej, czyli dewaluacji nominałów znajdujących się w obiegu. W kolejnych latach pojawiły się następne akty prawne obniżające zawartość srebra w poszczególnych nominałach. Spośród nich najważniejsza była ordynacja z roku 1623. Wprowadzała ona stabilny system monetarny, oparty na systemie pieniężnym cesarstwa. W czasie panowania Zygmunta III w Rzeczypospolitej pojawiły się nowe nominały – trzykrucierzówki, półtoraki i orty. Z kolei w roku 1621 w mennicy bydgoskiej wybito najwyższy nominał w historii polskiego pieniądza – studukatówkę. Było to ukoronowanie intensywnej emisji monet złotych za czasów Zygmunta III. W tym okresie pracowały mennice koronne (Olkusz, Wschowa, Poznań, Malbork, Bydgoszcz, Lublin, Kraków, Warszawa), litewska (Wilno), miejskie (Gdańsk, Elbląg, Toruń, Ryga, Poznań, Wschowa) oraz prywatna mennica w Łobżenicy. Monety szwedzkie Zygmunta Wazy emitowały mennice w Sztokholmie, Rewalu i Malborku. W roku 1627 podjęto decyzję o wstrzymaniu emisji monety drobnej. Decyzja ta utrzymała się w mocy do roku 1650.

W czasach Zygmunta III trojaki bito w 7 mennicach koronnych (Olkusz, Poznań, Malbork, Bydgoszcz, Wschowa, Lublin, Kraków), 1 litewskiej (Wilno) i 2 miejskich (Ryga, Gdańsk). Podobnie jak za panowania Stefana Batorego stanowiły one pieniądz międzynarodowy, chętnie przyjmowany na znacznym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Trojaki bito na podstawie czterech ordynacji menniczych: 1580 (próba XIII ½ łuta, zawartość czystego srebra – 2,059 g), 1604 (odpowiednio: XIII ½ łuta, 1,885 g), 1616 (XIII łutów, 1,561 g), 1623 (VII ¼ łuta, 0,914 g). Jako król Szwecji Zygmunt III bił trojaki miejskie w Rewalu (monety próbne).

POLISH COINS Poland Poland 1506-1795 Sigismund III Vasa 1587-1632 Poland Poland Polen Groschen Posen