Augustus II the Strong, 6 Groschen Leipzig 1702 EPH

Rzadszy i poszukiwany nominał Augusta II Mocnego, z inicjałami EPH mincmistrza Ernsta Petera Hecht na rewersie.

Pierwszy rocznik szóstaków Augusta II, wybity poza granicami Polski bez zgody sejmu i senatu.

Tadeusz Kałkowski pisał o tym, tak: 'nie oglądając się na to i wiedząc, że bezsilna Rzeczpospolita żadnych konsekwencji z tego faktu nie wyciągnie, zaraz w r. 1698 rozpoczął w mennicy lipskiej bicie polskiej monety koronnej'.

Egzemplarz z typowymi dla tej emisji wadami blachy.

Naturalna patyna.

W czasach Augusta Mocnego nie zostały uruchomione mennice Rzeczypospolitej. W ścisłym tego słowa znaczeniu nie bito wówczas monet polskich ani litewskich. Z punktu widzenia obowiązującego prawa emisje lipskie należały do mennictwa saskiego. Mimo to, ze względu na polskie nominały oraz polskie imię króla – August II, a nie jak na monetach saskich Fryderyk August – część monet z tej grupy zalicza się do mennictwa polskiego. Należą do nich szóstaki, orty, talary półdukaty i dukaty. Ponadto mennica moskiewska wyemitowała szóstaki litewskie, zaś mennica gdańska – dukaty, dwudukaty i szelągi. Znaczący obszar produkcji menniczej w okresie panowania Augusta Mocnego zajmują również monety okolicznościowe, żetony, a także emisje prywatne.

Szóstaki koronne Augusta II Mocnego były tłoczone w mennicy lipskiej w latach 1698 (emisja próbna), 1702, 1704, 1706. Należą one do mennictwa polskiego de facto, ale nie de iure (ze względu na brak zgody sejmu). Z kolei z lat 1706-1707 pochodzą szóstaki litewskie. Podobnie jak szóstaki koronne zostały one wytłoczone na walcowej maszynie menniczej. Nie w Lipsku jednak, lecz w Moskwie – w Mennicy Admiralicji. Zdobią je inicjały ówczesnego podskarbiego litewskiego Ludwika Konstantego Pocieja „L – P" oraz jego herb Waga. Szóstaki litewskie tłoczono ze srebra niskiej próby. Według dzisiejszych szacunków zawierały one jedynie niecałe 50% czystego kruszcu zakładanego dla szóstaków przez ordynację z roku 1658 (1,305 g), a więc około 0,6-0,7 g srebra. Celem emisji moskiewskich było opłacenie wojska stronnictwa saskiego stacjonującego na Litwie. W roku 1707 przewagę na Litwie zdobyli jednak stronnicy Stanisława Leszczyńskiego i szóstaki Ludwika Pocieja zostały wywołane z obiegu, co przysporzyło strat ich właścicielom. Inicjały „L – P" podskarbiego zaczęto tłumaczyć szyderczo jako „ludu płacz". Ogólny schemat ikonograficzny szóstaków koronnych i litewskich jest podobny. Na awersie monet został umieszczony portret monarchy i napis otokowy z polskim zapisem imienia króla – August II, a nie Fryderyk August I (których to imion Wettin używał jako elektor saski). Na rewersie, wewnątrz napisu otokowego, pod koroną widniało oznaczenie nominału „VI", tarcze herbowe Polski, Litwy Saksonii i Wettinów oraz inicjały „EP – H" Ernesta Piotra Hechta, mincmistrza mennicy lipskiej (na szóstakach koronnych) lub inicjały „L – P" oraz herb Waga podskarbiego litewskiego (na szóstakach litewskich).

POLISH COINS Poland Poland 1506-1795 Poland Polen Germany Deutschland